Het begon allemaal in mei 1983 met de uitgave van 37.5, Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek. In het eerste nummer zien we een uitgebreide verantwoording van het op de markt brengen van 37.5. De titel staat voor ‘koortsig’ en verdwijnt twee jaar later, als het tijdschrift gewoon Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek gaat heten, of afgekort TGP. Dat blijft zo tot 1998, als TGP opgaat in Versie.

Het redactioneel van het eerste nummer legt uit wat het tijdschrift is en waarom het moet verschijnen. 37.5, zo kunnen we lezen, is een kwartaaltijdschrift over gezondheid, gezondheidszorg en politiek. Een opiniërend blad, dat schrijft vanuit een progressieve, kritische optiek en dat het gat moet vullen dat andere, beroepsgerichte, ‘oppervlakkige en weinig kritische tijdschriften’ laten vallen.

Wie het eerste nummer doorleest, proeft de kloof tussen de cultuur van toen en nu. Koppen als ‘Forum voor linkse discussie’, Alternatieven en verandering’, ‘Macht en tegenmacht’, ‘Patiëntenkracht’ en ‘Medicalisering’ doen gedateerd aan en zullen nu niet snel meer als kop dienst doen. Het is de taal van het universitaire actiewezen, dat in 37.5 in twee stromingen uiteen valt: de gestaalde kaders die veel heil van praktische actie verwachten versus de filosofisch onderlegde en door Foucault en Illich beïnvloede analytici die de werkelijkheid nog beter willen begrijpen alvorens haar wezenlijk te kunnen veranderen. Toch blijkt die vervreemding (ook al zo’n gedateerd woord) meer aan de taal van toen te liggen, dan in de inhoudelijke thema’s. Die zijn nog steeds actueel. Hoe verrassend is het om in een eerste nummer een verslag te lezen ‘van een actie voor behoud van een ziekenhuis’ en dan te zien dat het om het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam gaat, het ziekenhuis dat in 2018 gesloten werd.

In het jubileumnummer 10 jaar TGP is uitgebreid teruggeblikt op de eerste tien jaar. Voor een deel bestond er een triomfantelijk gevoel over het tienjarig bestaan. Dit zien we terug in het redactioneel:’… een heuglijk feit, zeker als we alle bloed, zweet en tranen meetellen die het heeft gekost om dit tijdschrift, dat bijna in zijn geheel door vrijwilligers wordt gemaakt, zes keer per jaar bij u in de brievenbus te laten vallen.’ Maar er werden ook kritische noten ge­kraakt. Onder de titel ‘Minder genuanceerd beleid in TGP, meer sprankelende oppositie a.u.b.’ vaart Yvonne van Geenhuizen, redacteur van het eerste uur, fors uit tegen het volgens haar te braaf geworden TGP: ‘Als ik heel eerlijk ben vind ik het tijdschrift in toenemende mate een echt beleidsblad worden, waar­in auteurs heel genuanceerd en vooral braaf thema’s bespreken. Bepaalde ont­wikkelingen – vernieuwingen in de zorg heet het dan – komen volop aan bod, maar ontberen een kritische bespreking.’

Wat het jubileumnummer ook laat zien, zijn vijftien dichtbedrukte pagina’s met auteurs en hun artikelen. Het totale aantal auteurs loopt over de afgelo­pen negentien jaar in de vele honderden. Ongelooflijk veel mensen hebben als schrijver, maar ook als redacteur of redactieraadslid een bijdrage geleverd. Ik denk dat dit tekenend is voor het bijzondere karakter van het tijdschrift. Jarenlang stond telkens weer een nieuwe groep mensen klaar om vanuit ande­re invalshoeken en met hun eigen netwerken een eerdere groep af te lossen en zijn eigen stempel op het redactionele beleid te drukken. Het heeft tot een zeer divers tijdschrift geleid dat ongeveer alle variaties op het thema gezond­heid en politiek heeft uitgevonden en behandeld.

Het tijdschrift is altijd een werkplaats geweest, waar veel mensen die nu op alle soorten plaatsen in beleid en gezondheidszorg hun werk doen, hun redactionele en schrijfvaardigheden verder konden ontwikkelen.

Maar: na 15 jaar TGP was het tijdschrift niet meer rendabel. Een oplossing kwam met de stichting Kantelconsult, die bereid was een gedeelte van de structuur van het tijdschrift over te nemen. Dat leidde tot een vervolgtijdschrift: Versie. Versie was, meer dan TGP, vooral een tijdschrift voor de patiëntenbeweging. Versie heeft het vier jaar volgehouden en heeft toen ook moeten stoppen.

Negentien jaar 37.5, TGP en Versie, wat heeft het opgeleverd? Welke bijdrage hebben de opvolgende tijdschriften geleverd aan de discussies in de gezond­heidszorg? In hoeverre waren ze inderdaad een ‘broedplaats voor linkse plan­nen en ideeën’ (de missie uit 1983)? Deze vragen kan de lezer nu zelf beantwoorden omdat vrijwel het complete archief nu digitaal doorbladerbaar is. Het oorspronkelijke tijdschrift werd altijd uitgegeven door de stichting Gezondheid en Politiek, Versie daarna door twee stichtingen. De stichting voor Gezondheid en Politiek heeft na 2001 een sluimerend bestaan geleid, een bestaan dat in 2022 is beëindigd. Alles wat er nu over is van de tijdschriften is het archief, dat op deze site ter beschikking wordt gesteld.